Metamorfoze

KOG METAMORFOZE 

Metamorfoze is het nationale programma voor het behoud van papieren erfgoed en wordt gefinancierd door het Ministerie van OCW. Bureau Metamorfoze
coördineert het programma dat is ondergebracht bij de Koninklijke Bibliotheek. Het Bureau financiert het conserveren en digitaliseren van archieven en collecties.

Op 17 december 2020 kreeg het KOG een bedrag toegekend van € 345.000,- exclusief BTW voor de conservering en digitalisering van zes papieren collecties:

1. Historische verzameling der Schutterij
2. Charters
3. Handschriften
4. Atlas Amsterdam inclusief de architectuur- en
ontwerptekeningen
5. Atlas Zeden en Gewoonten
6. Atlas Schoemaker

In 2023 werden drie deelcollecties toegevoegd aan het project:

1. collectie Naoorlogse kunst
2. waaierontwerptekeningen
3. XL-formaten

De subsidie bood de mogelijkheid om de collecties online te brengen voor de leden en een breder publiek via de website van het KOG en het Rijksmuseum.

Tijdpad
De voorbereidingen voor het KOG-Metamorfoze project zijn gestart in 2019. In 2020 diende het KOG de Projectaanvraag in en in 2021 zijn het Projectplan en en de noodzakelijke inventarisaties voltooid. Het conserveren en digitaliseren gaat in delen. Het project wordt afgerond aan het einde van 2024.

Partners

Koninklijk Oudheidkundig Genootschap (KOG) als de aanvrager van de projectsubsidie en vertegenwoordigd door Judith van Gent en Carina Greven. Het KOG vervult binnen het project verschillende rollen.

Rijksmuseum (RM) vertegenwoordigd door Merel  van Erp (voorheen Manon van der Mullen) en Anna van Lingen. Het Rijksmuseum stelt zijn depots en expertise ter beschikking aan het KOG en treedt binnen het project op als expert beheer, behoud en de beschikbaarstelling van archieven. Het RM vervult tegelijkertijd ook de rol van adviseur voor conserverings- en  digitaliseringsvraagstukken.

Bureau Metamorfoze (MM) vertegenwoordigd door Alexandra Daniels (coördinator), Marit Kloostra, Kirsten van Engelenburg en Elly Pouwels (conserveringsadviseur). MM is de subsidieverstrekker van het conserveringsproject en heeft de leiding van het subsidieproces. De coördinator Archieven en Collecties van Metamorfoze (Alexandra Daniels) vervult gedurende het project ook de rol van adviseur over conserverings- en  digitaliseringsvraagstukken.

De Melker & Partners BV (dMP) vertegenwoordigd door Anne-Marie Jeunink en Mariëlle Kruithof. dMP is opdrachtnemer van het KOG en vervult binnen het project uiteenlopende rollen. dMP is projectleider en heeft de verantwoordelijkheid het project binnen het vastgestelde tijdsbestek en de beschikbare middelen succesvol te realiseren. De uitvoering ligt voor een groot deel eveneens bij dMP, die een ervaren team van medewerkers op het gebied van conservering beschikbaar stelt. dMP werkt samen met Anne Roos – Restauratieatelier. Zij voert restauratie- en conserveringswerkzaamheden uit aan de charters en het opgerolde materiaal.

Picturae BV vertegenwoordigd door Martijn Roelofs en Frank Pera, is opdrachtnemer van het KOG en voert onder aansturing van dMP, daarbij geadviseerd en begeleid door RM, het digitaliseren van de  deelcollecties uit.

Aanvalsplan Objectnummering 

Met medewerking van de (KOG)-commissie(leden) zijn alle objecten in de zomer van 2021 in het Rijksmuseum voorzien van een uniek objectnummer. In 2022 is dat gedaan voor de deelcollectie Naoorlogse kunst in het Collectiecentrum Nederland in Amersfoort.

Per deelcollectie zijn er ‘Inventarislijsten projectselectie’ opgesteld in Excel. Deze inventarislijsten staan aan de basis van de deelcollecties en zijn van invloed op de verwerking, materiaal voorbereiding, digitalisering, bestandsnaamgeving, controles en duurzame opslag.
Na goedkeuring van de Inventarislijsten door de afdeling digitalisering van de Koninklijke Bibliotheek (KB) wordt voor elk objectnummer een barcode aangemaakt. Deze worden toegevoegd aan het te scannen materiaal.

Transporten

De deelcollecties zijn vervoerd door Immings Logistics Fine Art en Deudekom. Beide bedrijven hebben de verzamelingen verpakt en vervoerd.

Schutterijarchief

Het schutterijarchief werd tijdelijk overgebracht naar het Regionaal Archief in Alkmaar. Na bewerking, conservering en digitalisering is het archief teruggeplaatst in het depot in het Rijksmuseum.

Een groot deel van het KOG Metamorfoze project werd uitgevoerd ten tijde van de Covid-19 pandemie waarbij de landelijk geldende maatregelen golden.

Conservering Charters en Portefeuilles 

De boek- en papierrestauratoren Anne Roos en Thekla Arens conserveerden de deelcollectie charters en de grote formaten en zorgden voor een optimale berging.

Herre de Vries en Jurjen Munk (RNA – Restauratie Nijhoff Asser) conserveerden de portefeuilles van de Atlas Zedene en Gewoonten. Zie een bericht over deze  werkzaamheden op de instagrampagina ROYALKOG.

Digitalisering

Picturae in Heerhugowaard digitaliseert in verschillende productiebatches de deelcollecties onder leiding van Frank Pera. Picturae is gespecialiseerd in het hoogwaardig digitaliseren volgens de richtlijnen van Metamorfoze.

De afdeling Digitalisering van de Koninklijke Bibliotheek (KB) is verantwoordelijk voor de technische controle van de beeldkwaliteit en de datavalidatie van gedigitaliseerd materiaal dat is aangeleverd door Picturae in nauw overleg met het KOG, de Melker & Partners, Picturae en het Rijkmuseum. De KB verzorgt ook de duurzame eindopslag.

Retour deelcollecties

Na digitalisering zijn de deelcollecties teruggeplaatst in de depots in het Rijksmuseum. De geleverde beeldbestanden zijn gecontroleerd op volledigheid, naamgeving, kwaliteit en
juistheid. Na goedkeuring van de beeldbestanden zijn alle barcodes verwijderd.

Registratie deelcollecties

Na conservering en digitalisering met subsidie van Metamorfoze, is een nieuw traject gestart: de registratie van de KOG deelcollecties. Registratie is noodzakelijk om de deelcollecties te publiceren op de website van het KOG en het Rijksmuseum.

Fondswerving KOG Online

De registratie van de deelcollecties is mogelijk gemaakt door fondswerving. Het KOG stelde hiervoor een team samen (Jan Teeuwisse, Judith van Gent, Carina Greven, Hella Binendijk, Koeno Sluyterman van Loo) die met medewerking van (commissie)leden de benodigde gelden (€ 296.000) bij elkaar brachten. Het bestuur is dankbaar voor de geboden steun van de fondsen, de particuliere begunstigers, (commissie)leden en het Rijksmuseum die KOG Online mogelijk hebben gemaakt. Het KOG heeft eveneens een bijdrage geleverd uit eigen middelen.